آموزش زبان لکی. (قسمت اول)
نوشته شده توسط : یعقوب کاکاوند

ب

بابا:باووَ

با جناق: هُوم زوما

باد: وآ

باد خنک وآرام: گِرَ وآ هَتِن

بادام: با یِم

باران: واران

باران شدید:هِرفت

بازگشتن: آهَتِن

بازگشتم: هَتما

بازگشتی: هَتی نا

بازگشت: هَتا

بازگشتیم: هتِی مِنا

بازگشتید: هَتی نانا

بازگشتند: هَتْ نا

بازهم: دوواره،دوگِلَ

بازیگوش: بیچَل

باغ: باخ

بادمجان: بایمجان

باخاک یکسان شدن: جِک صاف بین

باشم: بووم

باشی: بو این

باشد: بو

باشیم: بویم

باشید: بوینان

باشند: بوین

باید: باد

باروت: داری گُلَه

ببخشید:بووَخشین

بخواب: بَس

بخواهم: بِ م

بخواهی: بِتْ

بخواهد: بِ ی تی

بخواهیم: بِ مان

بخواهید: بِ تان

بخواهند: بِ یان

بخار: هَلم

بچه:آیل

بدن: گیان

بد زبان: بد زون

بدکار: تِف بار،بی نیور

بره: وََرک

برخواستن: هیز گِرتِن

برداشتن:هیز دای ن

برادر: برا

برادرزاده: برارزا

برای اینکه: ارا یَ که

برای چه: ارا چَ

برف: وَر

برگ: ول گ

برهنه(لخت):لووت

بریدن: خِرچ کِردِن،کوی ز کردن

بریدن: دِری یاین

بروم: بچم

بروی: بچی ن

برود: بچو

برویم: بچیم

بروید: بچینان

بروند: بچ ن

بگیرش: بگرتِ

بگویم: بوشِم

بگویی: بوشینْ

بگو: بوش

بگوییم: بوشیمِن

بگویید: بوشی نان

بگویند: بوشِن

بزرگ: کَلن

بزنش: ارن دِ

بزنر:ساوُری ن

بزماده: بز

بزغاله:(تویشک)تیوُشک

بزمجه: بزمیژک

بسیار: فِرَ

بسیارخوب: فِرَ خو

بشقاب: پیشقآو

بعداز ظهر: نیمَ رو

بلعیدن: سول اِرا داین

بسیار سریع خوردن: سولَ جا

باسن: تَتِک

بلوط: بَلییو

بلند: بَرز

بنشین: بکا سِرآ

بوسه: ماچ

بهار: وهار

بهانه: آلوزه

بیابان:بیاوان

بیجان: بی گیان

بی چاره: ژار

بی خبر: بی خَوَر

بی خواب: بی خوآو

بی رحم: بی رَم

بیست: بیس

بیرون رفتن: اِو دَرداین

بیرون انداختن: اِو دَر آیشتِن

بیایم: بام

بیایی: باین

بیا: بوری

بیاییم:بایمِن

بیایید: بای نان

بیایند: بان

بیا بریم:بورَریا

بیهوش کردن: (مراِوس) مِروس کِردِن

پ

پا: قل

پا برهنه: قل روی ت

پاچه: لووَه

پارو: پارو

پاره آتش: چُولیس کَ آگِر

پاره ای از چیزی: شووآلی اژ چی ای

پاشیدن: پشکانن

پاک: تمویس

پایه: پایه

پاسبان: پاساون

پختن: کُلآنِن

پَر: پَل

پُر: پِر

پراندَن: فِر داین

پرت کردن: هاوا داین، بِرگ داین

پرت کردم: هاوام دا

پرت کردی: هاوات دا

پرت کرد: هاوا دای

پرت کردیم: هاوامان دان

پرت کردید: هاواتان دان

پرت کردند: هاواوان دان

پرخور: فِرع هُوءر

پر رو: روی دار

پرسه زدن: یوول ،ویلگرد

پرگو: وِراج

پرنده: مَ لَ وَر

پروانه: پَپی

پریشب: پیرَ شِو

پژمرده: کِز

پسر: کُر

پَس سر: پش مِل

پس فرستادن: آ داین

پشت: بان، کوک

پشت بام: بان دیی

پشم: هُوریی

پُل: پی ل

پوست: پوس

پهلو: پَلوو

پهن: پی ن

پهنا: پی نی

پیرمرد: ری چَرمی(ریش چرمی)

پیراهن: کِراس

پیکر،هیکل: داول

پیمان: پمان

پیوند: پِِوَن

پیوند دادن: پوَن داین

پشه: پشقه

پشه کوچک: پشقه کوره

پستان: مَمِک

پیر زن: دایا،پیرژن

پشم سفت و سخت: کمُول

پارسال: پار، پارنه

پونه: پیونَه

پنبه: پَمیی

پریدن از روی چیزی: وازآ بِردِن

پنهان: آشاریا

پاییز: مالَ ژیر

پرتش بزن: هاوآ دِ

پله: نرداون

پله پله: پله پله

پرش: گِنج

پی در پی: گُو رآن

پودر شدن چیزی: خاپیربین

ت

توله سگ: خو چو

توت: تویی

تگرگ: تِوورگ

تلخ: تل

تاب بازی: هَرآزگانی

توانستن: تِوو نِس تِن

تقسیم: بَش

ترس: زَله

ترسیدن: زَله تِراق

ترسیدم: زَله تِراقا بیم

ترسیدی: زَله تِراقا بینْ

ترسید: زَله تراقا بی

ترسیدیم: زَله تراقا بیمِن

ترسیدید: زَله تراقا بی نان

ترسیدند: زَله تراقا بینَ

ترکیدن: توقی یاین

تلاش: تقِلا

تیز: تیژ

تیز نبودن: کُوئل(کُل)

تک و تنها: تاکِ لُور، تک تنیا

تاریک: تریک

تاوان: تاون

تب: تِو(ت اِو)

تبر: تور

تبرزین: تورزین

تپه: چی یا

تخم مرغ: خا  مِرخ

تخم پاشیدن:(تواِ یم) توم پشکانن

ترازو: تِرازی

تَرکه: تویلکه

تشنه: تینی

تُف: تِف

تکه: تیکله

تکه تکه کردن: گِن گِن کِردِن

تکیه زدن: مِرکآ داین

تلفن: تلیفان

تند: تن

تیر برق: کول برق

ث

 ثروتمند: دولَ مَن(دُلمَن یا دولتمند)

ج

 جغد: قوش

جمجمه: ملاژی، دنانه سر

 جوراب: جیرآو

جیب: گیفان، جیو

جوجه: جویجک

جانانی: خونَه چَه 

جوجه تیغی: ژِژو

جگر: جی یٲر

جگر سفید: سوو

جیغ زدن: قیژانن ، چلیکانن

جدا: جی یا

جستوجو: مِ نی

جن: مِلِکت

جوان: جُون

جوان مرگ: جُونَ مرگ

جان: گیان

جفت: لِف

جوشیدن: پلق آوردِن،کولی یاین

هنوز بزرگ نشدی: سرت جیک نیایه

جاده: جَاده

جوانه: چکِر

جوی آب: جو آو

جواب: جوُآو

جنگ: مرآفه

چ

چادر: چادِر

چاره: چاره

چاق: چاق،م ل مَس

چاقو تیز کن: هَسانه ، م اِوره

چانه: چناوه

چاخان: هُوفه

چاه: چَ

چای: چای

چراگاه: (مرن) مَرنگ

چربی: چوری

چرخیدن: خِرّآوردِن

چرکین: چرکن

چشم: چم

چشمه: کَن نویی

چغندر: چونَر

چوب: چو

چوب کبریت: چوکِل کِرمیت

چوپان: شون

چیستان: چ که چ که

چادر مسافرتی: چ اِور

چوبهای خشک کوچک: چل چو

چریدن: لَ ر کِردِن

چه می گویی: چَ موشین

چوب داز وبزرگ: هَزگ، تَ ژ

ح

حالا: ایس که

حیاط: حَصار

حرف بد زدن کسی را: قِصَه بی گِل . گویند

حول دادن: دِلک داین

حجله: تی جا

 

خ

خار: دِِ رک

خاک: خاک

خاکستر: بیویل

خالی: هالی

خاموش: کور

خبر: خَوَر،چاو

خبرچین: چاوراوچی

خدا: خدا

خرابه: خرآوه،کَ لاوه

خربزه: خرویزه

خرد کردن: هورد کردن

خروس: کله شیر

خریدن: خِرین،سَنِن

خریدم: خِریم ،سَنِم

خریدی: خِریت ،سَنِتْ

خرید: خِری تِ ،سَنِه

خریدیم: خِری مان ،سَن مان

خریدید: خِری تان ،سَن تان

خریدند: خِری یان ،سَنان

خزانه: خزگینه

خسته: شَکَت

خستگی: شَکتی

خشک: (هواِشک)هُشک

خشکاندن: هُشکانِن

خشکسالی: هشکسالی

خشک شدن: هشک بین

خفاش: شم شمه کوره

خفه: خَفََه،تاسی یاین

خفه شدن: خفه بین

خم شدن: خم آبین

خمیر: هََمیر

خنده: خنه

خنجر: خنجر

خنجرکوچک: خنجوک

خنک: هُنِک

خواب: (خاو)خوآو،هُوتِن

خواباندن: (خاوانن)خوآوآنن

خواب دیدن: خوآو دین

خواب سبک: خوآو سِوک

خوار: خوار

خواری: خواری

خواستن: گِستِن

خواستار : خواستار

خواسته: خواسته ، گِرَکْ

خواندن: خونن

خواننده: خوننده

خواهر: خووه

خواهرزاده: خوورزا

خوب: خو،خاس

خوبتر: خوتِر

خوب کردن: خوکِردِن

خوبی: خویی

خود: وژ

خودم: وژِم

خودبین: وژبین

خودخواه: (قُرات)خودخواه

خوردن: هُُواردِن

خوش آمدید: خُوَش هَتین

خوش آمد گویی: خُوَش هَتین وتِن

خوش اقبال: خُوَش اََقبال

خوش بخت: خُوَش بخت

خوشه: پَل

خوش هیکل: خُوَش داول

خوشی: خُوَشی

خوک: هویی

خون: خوین

خونابه: خوین آوه

خیابان: خیاوان

خیار: خی یار

خیال: خی یال

خیمه: داوآر

د

داخل: نام

داخل شدن: اِو نام چین

داد زدن: هاوارکِردِن

دادن: داین

دار: دار

داراشدن: دارا بین

دارایی: دارای

دار زدن: اَر دار داین

دارو: داری، دوای

داروخانه:(داریخانه)داروخانه

داس: داس

داستان: پارچا

داغ: داخ

داغ بودن: داخ بین

داغ کردن: داخ کِردِن

دام:هَچَل

دام : دام

دامداری: دامداری

دامنه کوه: پال دُم،پایمان

دانا: دانا ، بِزان

دانه: دان

دایی: هال لو

دختر: دِت

در: در

درآن روز: اِ نام اَ روژه

دراز: دریژ

درازشدن: دریژ بین

دربه در شدن: در و دربین

درخت: دار

درخت آلو: دار اَلوی

درخت بادام: دار بایم

درخت گردو: دار گِردَکان

درخت بلوط: چُرو

درخت چنار: دار قِلَمََه

درد: درد

دردآور: دژیاین

درست: دُرُس

درست شدن: دُرُس بین

درستکار: دُرُسکار

درفش: دِروش

دروغ: درو

دروغ گفتن: درو وتِن

دروغگو: دروزِن

دریچه: دروَچَه

دریدن: دِرین

دزد: دُز

دزدی: دُزی

دزدیدن: دُزین

دژ: دژ

دست: دَس

دست پاچه شدن: تَ وَه بین

دستمال: دَسمال

دستی: دَسی

دسته: دَسه

دکان: دکان

دل: دل

دلسوز: دلسوز

دل نازک: دل نازِک

دماغ: پِت

دُم: دُم

دُم بریده: دُم بِری یا

دَم زدن: دَم داین

دمیدن: دمین

دنده: دَنی

دنده کباب: دَنی کاواو

دندان: دِنان

دندانها: دِنانَل

دندان کشیدن: دِنان کی شاین

دندانه دندانه: دِچ دِچو

دوباره: دوواره

دوبرابر: دوبِرای بَر

دود: دوی

دود زیاد: دوی کَل

دودمان: دویمان

دور: دویر

دورادور: دویرآی دویر

دورو: دوروی

دوره گرد: دِوره گر

دوختن: دوی رانن

دوست: دوس

دوست داشتن: دوس داشتِن

دوستدار: دوسدار

دوستی: دوسی

دوش: دوش

دوشنبه: دوشمه

دوغ: دوو

دهان: دَم

دیدن: دیین

دیده بان: دیده بان

دیروز: دونه،دوه که

دیشب: دوه شِو

دیوار: دیوار




:: بازدید از این مطلب : 13394
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : سه شنبه 4 / 3 / 1393 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: